تاثیر و اهمیت رنگ در طراحی داخلی و منزل

به هر طرف که نگاه کنیم، در می‌یابیم که زندگی ما با رنگ‌ها عجین شده است. رنگ‌ها اثرات مختلفی روی روحیه و روان انسان دارند. همین امر باعث شده است که امروزه استفاده از آن‌ها در محیط، آگاهانه‌تر انجام گیرد. در این مطلب به بررسی تاثیر و اهمیت رنگ در طراحی داخلی می‌پردازیم.

تعریف رنگ

دانش شناخت رنگ در دکوراسیون داخلی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. آنچه به صورت عمومی تحت عنوان «رنگ» می‌شناسیم به صورت علمی از دو مفهوم «رنگ» و «نور» تشکیل شده که از ماهیتی متفاوت برخوردارند. رنگ‌های اصلی شامل رنگهای «قرمز»، «زرد»، «آبی» است. از ترکیب این سه رنگ همهٔ رنگ‌ها‌ی ممکن بوجود می آیند. این ترکیب شدن را ترکیب افزایشی می‌گویند.

ترکیب رنگ سفید یا مشکی

با ترکیب رنگ سفید یا مشکی به آن‌ها می‌توان به کیفیت‌های بصری متفاوتی مثل درخشندگی یا رنگ مردگی رسید. نور‌های اصلی که شامل «قرمز»، «سبز» و «آبی» هستند و تمامی نور‌های اصلی با ترکیب آن‌ها قابل ایجاد می‌باشند. حاصل ترکیب تمامی نور‌های اصلی با هم «نور سفید» است و بالطبع عدم حضورشان مشکی را حاصل می‌شود.

از سوی دیگر با ترکیب این سه رنگ به صورت دو به دو سه رنگ دیگر نیز به دست می‌آید که عبارتند از : قرمز (ماژنتا) آبی (سایان) و زرد ( یونگ).رنگ‌های اصلی یا رنگ‌های اولیه و نیز رنگ‌های درجه دوم یا ثانویه چه رنگ‌هایی هستند؟ هر جا نور وجود دارد رنگ نیز هم هست. و با وجود نور است که رنگ نمود پیدا می‌کند و می‌تواند حضور داشته باشد. از این رو باید گفت که : رنگ همان نور و نور نیز همان رنگ است .تمامی اشیا این خاصیت را دارند که وقتی در برابر نور قرار می‌گیرند بخشی یا تمامی آن را منعکس می‌کند . این پدیدار سبب پیدایش رنگ اجسام می‌شود.

تشکیل رنگ‌های مختلف

رنگ‌های مختلف از ترکیب سه رنگ اصلی زرد و قرمز و آبی تشکیل شده است. به این سه رنگ، رنگ‌های اصلی یا اولیه گفته می‌شود . از ترکیب رنگ‌های اولیه رنگ‌های ثانویه تشکیل می‌شوند که عبارتند از سبز (آبی +زرد) بنفش (آبی + قرمز ) و نارنجی (زرد + قرمز ).رنگ‌های مقابل هم در چرخه رنگ (رنگ‌های متمم ) اثر یکدیگر را خنثی می‌کنند. در این دایره، رنگ‌های مکمل را می‌بینیم. هر رنگ، مقابل رنگ مکمل خود قرار گرفته است . رنگ مکمل، هماهنگ‌ترین و چشم نوازترین و متعادل‌ترین و متوازن‌ترین ترکیب برای رنگ مورد نظر ماست.

رنگ‌هاى مکمل

رنگ‌هاى مکمل در واقع نوعى تضاد هستند که به‌ هنگام مشاهده همدیگر را طلب مى‌کنند و در کنار هم ایجاد تحرک مى‌کنند و یکدیگر را کامل مى‌کنند. هرگاه دو رنگ مکمل باهم ترکیب شوند نتیجه خاکسترى خواهد بود و تحرک آن از بین خواهد رفت و رنگى خنثیٰ بدست خواهد آمد. رؤیت یک رنگ باعث مى‌شود تا مکمل آن رنگ بر روى رنگ همجوار آشکار گردد. مى‌توان همه‌ٔ رنگ‌هاى مکمل را دو به دو با نسبت‌هاى نامساوى و مساوى با هم ترکیب نمود و طیف وسیعى از خاکسترى‌هاى رنگى به‌دست آورد.

1. مکمل رنگ قرمز <- رنگ سبز (آبى + زرد)

2. مکمل رنگ زرد <- رنگ بنفش (آبى + قرمز)

3. مکمل رنگ آبی <- رنگ نارنجى (زرد + قرمز)

با توجه به سه رنگ اصلی (آبی، قرمز و زرد) رنگ مکمل هر رنگی ، رنگ یا رنگ‌های اصلی بکار نرفته در رنگ مورد نظر است. مثلا رنگ نارنجی چون از قرمز و زرد تشکیل شده، پس مکمل‌اش آبی است. یا مکمل رنگ قرمز (آبی+ زرد) سبز است.

انواع رنگ‌ها

رنگ‌های کروماتیک

بین رنگ‌های قرمز ، زرد ، آبی ، سبز و … از یک سو و رنگ‌های سفید ، سیاه و خاکستری از سوی دیگر تفاوت وجود دارد. به رنگ‌هایی که در طیف رنگی می‌باشند ، کروماتیک می‌گویند. رنگ‌های کروماتیک بسیار زیاد هستند که مهم‌ترین آن‌ها، رنگ‌های اصلی ( زرد ، قرمز و آبی ) می‌باشند.

رنگ‌های اکروماتیک

کیفیتی که در اغلب رنگ‌ها وجود دارد، در رنگ‌های سفید، سیاه و خاکستری وجود ندارد. به این سه رنگ که فاقد رنگ هستند ، رنگ اکروماتیک می‌گویند. رنگ سفید در واقع رنگ نیست ، بلکه عدم وجود رنگ است.

آشنایی کلی با طراحی داخلی

طراحی داخلی، هنری است که شخصیت افراد را با ترجیحات آن‌ها ترکیب می‌کند تا یک نمایش قابل ‌توجه ایجاد کند. این هنر مانند یک بوم سفید و خالی است که رنگ‌ها را روی آن می‌پاشیم تا نتیجه کار به دل هر بیننده‌ای بنشیند و احساس‌های مورد دلخواه را القا کند. در این هنر از رنگ‌ها، ظرایف کارهای چوبی، سرامیک، شیشه و غیره استفاده می‌شود. اگرچه طراحی داخلی تا حد زیادی بر خلاقیت متمرکز است، اما باید به پیامدهای طرح‌های رنگی که استفاده می‌کنیم نیز توجه داشته باشیم.

اهمیت رنگ در طراحی داخلی

رنگ جنبه‌ای مهم در طراحی فضاهای داخلی است. استفاده از رنگ در طراحی داخلی را می‌توان به‌عنوان وسیله‌ای برای ترجمه تئوری‌ها، معانی و طرح‌های انتزاعی دانست که البته نیازمند خلاقیت است. انتخاب رنگ‌های مناسب برای فضای موردنظر، یکی از ارکان مهم در بحث طراحی داخلی و دکوراسیون محسوب می‌شود.

دسته‌بندی‌ رنگ‌ها 

رنگ‌ها دسته‌بندی‌های متفاوتی دارند و آن‌ها را با نام‌های رنگ‌های گرم، سرد، خنثی، مکمل و غیره می‌توان طبقه‌بندی کرد. هر کدام از این طیف رنگی، اثرهای عمیق و متفاوتی روی زیبایی محیط و روحیات انسان می‌گذارند. رنگ‌های گرم مانند قرمز، نارنجی و زرد می‌توانند به فضا و ساکنان آن انرژی ببخشند. رنگ‌های سرد مانند آبی، سبز و بنفش به‌طورکلی فضایی آرام ایجاد می‌کنند. رنگ‌ها حتی می‌توانند روی خلاقیت، حافظه و اشتهای افراد اثر بگذارند. بنابراین قبل از انتخاب رنگ فضای موردنظرتان، باید از هدف فضا و احساسی که می‌خواهید القا و تشدید شود، اطلاع داشته باشید.

باید توجه کنید که نه‌تنها باید رنگ مناسب را با توجه به هدفتان انتخاب کنید، بلکه باید سایه مناسب را نیز در نظر بگیرید. زیرا سایه‌ها و تناژ مختلف یکرنگ نیز گاهی اثرات متفاوتی روی روان دارند. رنگ‌های روشن‌تر فضاها را بزرگ‌تر و رنگ‌های تیره‌تر فضاها را صمیمی‌تر و گرم‌تر می‌کنند.

خلاصه نقش و تاثیر رنگ‌ها در دکوراسیون داخلی

شما با شناخت علم رنگ‌شناسی، قادر خواهید بود تا رنگ‌ها را با هم ترکیب کنید. همچنین می‌توانید رنگ‌‌ها را به بهترین حالت ممکن در کنار هم استفاده کنید. همچنین با دانستن علم روانشناسی رنگ‌ها، می‌توانید با ویژگی هر رنگ آشنا شوید. بوسیله روانشناسی رنگ‌ها میفهمید که چه رنگی‌هایی برای محیط مورد نظر شما مناسب هستند. در نتیجه برای دکوراسیون داخلی خانه خود و طراحی یک محیط زیبا و دلنشین، لازم است که دو دانش و مهارت رنگ‌شناسی و روانشناسی رنگ ها را با هم ترکیب کنید.